Onderzocht: Haaruitval bepaalt het leven van duizenden mannen en vrouwen

Willen we niet allemaal een prachtige haardos? Gezonde haren zijn immers belangrijk om ons goed in ons vel te voelen. Een mooi haarcoupe versterkt de zelfzekerheid, biedt meer kansen en leidt tot succes, lees je vaak. Helaas is niet iedereen gezegend met dikke volle haren: haarverlies, een zichtbare schedel en dunne haren komen vaker voor dan je denkt. Hoe gaan jonge mensen om met hun haarprobleem? Bepaalt je haaraandoening je sociale leven? Een recent eigen onderzoek geeft meer duidelijkheid. In maart 2021 schreef onze dochter Luna haar eindwerk met de titel De Emotionele Impact van Haarproblemen . Mensen met haaruitdunning of haarverlies vertellen ons zo vaak over hun sociale en psychologische uitdagingen. Luna bracht dit in kaart via een anonieme bevraging bij onze patiënten.

135 patiënten van verschillende leeftijden namen deel. De overgrote meerderheid vrouwen (83%). Een mogelijke verklaring kan zijn dat haaraandoeningen bij dames een groter taboe vormen dan bij mannen en via de bevraging hun hart konden luchten. Mannen die ons advies vragen zijn vaak jong en houden er niet van om openlijk over hun haarprobleem te spreken. Mogelijk voelen ze minder om deel te nemen aan een enquete, zelfs anoniem. Het is belangrijk om te weten dat je als man of vrouw met een haaraandoening niet alleen bent: bijna 50% van de vrouwen en 80% van alle mannen krijgt in mindere of meerdere mate te kampen met haarproblemen. Er is niets mis mee om er iets aan te doen: voor jezelf zorgen zodat je je goed in je vel voelt is ook een mooie deugd.

De meeste (84%) deelnemers hebben haarproblemen die al meer dan één jaar aanhouden. Natuurlijk zien we ook mensen die ons advies vragen omdat ze sinds enkele maanden meer haar verliezen dan anders. Zeker met de komst van Corona zien we veel haarverlies dat plots optreedt. Deze vorm die we telogen effluvium noemen is relatief onschuldig en leidt nooit tot kaalheid. Anderzijds kan het haarverlies makkelijk enkele maanden aanhouden en duurt het nog verschillende maanden voordat de oorspronkelijke haardos is hersteld. Een aanpak waarbij de verloren haren sneller terug aangroeien is daarom aan te bevelen. Fotona lasertherapie kan al na enkele sessies leiden tot stabilisatie van het haarverlies en de aangroei van nieuwe haren versnellen. Anders is het gesteld met hormonale en genetische haaruitdunning of alopecia androgenetica dat onbehandeld kan leiden tot uitgesproken kaalheid bij mannen en een algemene uitdunning van de haardos bij vrouwen. In 2021 publiceerden wij onze resultaten die aantonen dat Fotona lasertherapie ook bij hormonale en genetische haaruitdunning leidt tot een vollere haardos en een hogere tevredenheid bij patiënten.

Maar liefst 90% ondervindt problemen in het sociale contact met vrienden of collega’s. Ongeveer de helft geeft aan ook professioneel hinder te ondervinden. Nochtans is het niet eenvoudig om binnen je werksfeer een collega over je probleem te vertellen. Niemand wil tenslotte bij de eerstvolgende koffiepauze zijn of haar verhaal in geuren en kleuren te horen krijgen. Ouders, de partner, een vriend of beste vriendin worden vaak wél in vertrouwen genomen. Bij je familie en gezin mag je jezelf zijn, steeds verbonden met elkaar.
Een minderheid van de patiënten vindt niemand om over de haarproblemen te spreken en dat is erg verontrustend. Alleen al om hen een hart onder de riem te steken is het onze wens om de taboes over haarverlies of uitdunning bespreekbaar te maken.

Opvallend - en dit verbaast me niet – is dat het haarprobleem door quasi alle deelnemers als erg storend wordt ervaren. In onze praktijk vertellen jongen kerels me schoorvoetend hoe de dagelijkse confrontatie met de spiegel hen onzeker maakt. Dames van alle leeftijden voelen zich minder aantrekkelijk. Soms wordt er onbewust in het kapsalon een opmerking gemaakt in de zin van " je haren zijn wel érg dun" of "heb je al aan extensions gedacht om je kapsel te verfraaien?". Onbedoeld kwetsend, maar als klant voel je je dan onbegrepen.

Bij meer dan 75% van de deelnemers is er een hormonale of erfelijke oorzaak . Hormonaal haarverlies bij vrouwen alopecia androgenetica of vrouwelijk patroon haarverlies verdient daarom zeker onze aandacht. De presentatie van deze vorm van haarverlies of alopecia is vreemd genoeg niet steeds dezelfde: soms staat het haarverlies op de voorgrond, maar vaker is een trage uitdunning van de individuele haren het probleem. Wanneer de diameter van duizenden haren dag na dag vermindert, zie je na verloop van tijd kale plekken met een zichtbare hoofdhuid tot gevolg. Bij mannen uit zich dat door een terugtredende voorste haarlijn en een kalende kruin; bij vrouwen wordt de midden-scheiding breder en breder, zie je de hoofdhuid boven de oren of zijn de haartjes aan het voorhoofd aan het uitdunnen. Deze silent killer van de haardos moeten we aanpakken om meer schade te voorkomen. Medicatie kan helpen. Nochtans verkiezen de meeste mensen eerder een biologische aanpak met geconcentreerde bloedplaatjes boven medicatie. Deze techniek genaamd PRP of Plaatjes Rijk Plasma stabiliseert de uitdunning en leidt in ongeveer 70% van de patiënten tot een verdikking van de haardos. In combinatie met laser zien we zelfs nog veel betere resultaten. Lees: Nina Uitgetest Je eigen bloed gebruiken tegen haarverlies
Belangrijk is dat de PRP correct wordt bereidt met de allerbeste materialen. Daar loopt het in België en Nederland vaak fout. We zien immers superieure resultaten naarmate de concentratie van de PRP hoger is. Vergelijk het met de smaak van koffie en espresso: een geconcentreerde espresso heeft een intensere smaak dan een waterige koffie. Zonder teveel in detail te treden worden er in ons land behandelingen aangeboden die je het beste kan vergelijken met een waterige koffie: goedkopere toestellen slagen er vaak niet in om de bloedplaatjes voldoende te concentreren en dan gaat het effect verloren. De resultaten blijven dan ook uit en je geld ben je kwijt. Een zeer geconcentreerde PRP oplossing zoals onze Angel PRP heeft een veel intensievere werking omdat er veel meer bloedplaatjes per milliliter aanwezig zijn. Meer bloedplaatjes betekent meer groeistoffen (Engels: growth factors ) om de haren terug gezond te maken. Ook de hoeveelheid PRP (in milliliter) is van belang: ook hier geldt hoe meer hoe beter. Zeker wanneer de haren over een grote oppervlakte uitdunnen. Bij de meeste dames in onze haarkliniek is een PRP behandeling waarbij je slechts 15 milliliter bloed afneemt vaak onvoldoende om een goed resultaat te bereiken. Met Angel concentrated PRP (Arthrex, USA) halen we de hoogst mogelijke concentratie (minstens 5x) in een groot volume (tot 10 ml). Uit studies blijkt dat in vergelijking met andere PRP toestellen, Angel de beste is. Vandaar onze keuze om - exclusief voor de Benelux - Angel cPRP aan te bieden aan onze patiënten voor de behandeling van alopecia androgenetica. Vandaag ontvangen wij patiënten uit België, Luxemburg en Nederland.

Eén vierde van de ondervraagden geeft stress, ziekte of een lichamelijk tekort -aan als oorzaak van hun haarprobleem. Toch zoekt vreemd genoeg meer dan 70% van de deelnemers een oplossing in supplementen zoals Alline dat vitamines en mineralen bevat. De reden kan zijn dat supplementen vrij verkrijgbaar zijn, er veel reclame over wordt gemaakt op televisie en internet en vaak als wondermiddel wordt voorgesteld. Door het nemen van ene supplement heb je het gevoel dat je zelf iets aan je haarprobleem probeert te doen. Op zichzelf is dat zelden een probleem, maar je verliest vaak kostbare tijd wachtend op een resultaat dat niet komt. Dit verklaart waarom heel wat mensen geen enkele verbetering zien na het nemen van dure supplementen.
Zie je in het labo geen tekort, dan zal een supplement je probleem zeker niet oplossen. Over welke tekorten spreken we dan eigenlijk? Ik denk in eerste instantie aan een relatief ijzertekort bij vrouwen in de menstruele periode en aan een onvoldoende werkzame schildklier (met en laag schildklierhormoon in het labo). Ook vitamines kunnen onvoldoende aanwezig zijn in je bloed: vitamine D, foliumzuur en vitamine B12 om er maar enkele te noemen. Bij tekorten kun je ze eenvoudig innemen en je tekort in enkele maanden oplossen.

Iets minder dan de helft van de ondervraagden probeert met medicatie zoals Minoxidil het probleem op te lossen of te vertragen. Medicatie kan zeker helpen indien ze juist wordt voorgeschreven door een arts. Het blind gebruiken van medicatie is gevaarlijk. In een recent onderzoek stellen de specialisten vast dat de meeste mensen eerder een biologische aanpak met geconcentreerde bloedplaatjes verkiezen boven medicatie. In onze praktijk zien we dat gerichte medicatie bij 30 tot 50% van de gebruikers een positief resultaat geeft. Nevenwerkingen en medicatiemoeheid leiden helaas vaak tot een vroegtijdige onderbreking of stopzetting ervan. Het gebruik van Minoxidil in pilvorm voorkomt lokale irritatie en een vettige hoofdhuid. Naast Minoxidil is de hormoonremmer Finasteride (en het nieuwere Dutasteride) voor mannen een mogelijke optie. Let er wel op dat dit product ernstige nevenwerkingen kan veroorzaken. Lokale toepassing via mesotherapie lijkt een veiligere optie. Voor vrouwen zijn de opties beperkt: Minoxidil in lotion of in pilvorm is het enige goedgekeurde preparaat dat voorgeschreven kan worden bij alopecia androgenetica of vrouwelijke vorm van haarverlies. Hormoonpreparaten op basis van oestrogenen kunnen helpen indien de hormoonbalans verstoord is, zoals in de menopauze en bij aandoeningen zoals het polycyctisch ovariumsyndroon (PCOS) waar er een overschot aan androgenen (mannelijke hormonen) aanwezig is (primair hyperandrogenisme). Ook Spironolactone is dan een mogelijke optie. DNA onderzoek (TrichoTest, Fagron) helpt mij in het bepalen van de ideale combinatie van geneesmiddelen. Als Key Opinion Leader voor Fagron voor ik de test al verschillende jaren uit bij patiënten uit het binnen- en buitenland.

Een goede haarzorg en haarhygiëne mogen niet ontbreken. Bijna tien percent van de dames legt de oorzaak van hun ongezonde of kapotte haren bij extensions of ontkleuring . Extensions hebben tot doel de haardos voller te maken waardoor je je als vrouw antrekkelijker en mooier voelt. Ze leiden helaas tot ernstige beschadiging van de haarwortels en haarzakjes, soms is de beschadiging zo erg dat ze blijvend is. Het resultaat na jaren gebruik van extensions is zelden wat men voor ogen had. Er ontstaat een vicieuze cirkel die leidt tot meer extensions. Deze negatieve spiraal doorbreken in niet eenvoudig. Jennifer Aniston kan erover meespreken. Zij verwisselde haar "Rachel" alvast voor een natuurlijke coupe zonder extensions. “De echte reden waarom ik mijn haarstijl veranderde? Mijn haren begonnen uit te dunnen als gevolg van al die extensions, " zei Jennifer in een interview op de Amerikaanse nieuwszender MSNBC, "het begon er fake uit te zien." Jennifer had de keuze: ofwel nog meer extensions laten zetten ofwel een haircut . Ze koos wijselijk voor de laatste optie en ze is blij met haar nieuwe look, bevestigde ze nog. Wanneer je haren in goede conditie, mooi en gezond zijn, is het belangrijk dat je er consistent zorg voor draagt om ze te laten groeien.

Meer en meer jonge dames zoeken onze medische hulp wanneer ze vaststellen dat extensions de oorzaak zijn van hun haarprobleem. Fotona Lasertherapie en eigen geconcentreerde bloedplaatjes maken de haarzakjes terug gezond en veerkrachtig. Het herstel van de haarzakjes laat wél enkele maanden op zich wachten. De aanhouder wint een gezondere en vollere haardos.

Tot slot zien we dat slechts twee op tien deelnemers binnen het jaar in staat is om de negatieve impact van haar of zijn haaraandoening te verwerken. Nog eens twee op tien doen er meer dan één jaar over. Meer dan vijf mensen op de tien geven aan (nog) niet in staat te zijn om alles een plaats te geven in hun leven; een emotionele last die ze dagelijks met zich meesleuren. Het taboe rond haaruitval en een dunnere haardos staat de verwerking ervan voor vele mensen in de weg. Zeker in België waar zelfhulpgroepen nauwelijks bestaan sta je er als patiënt vaak alleen voor. Uit de enquete kunnen we ook vaststellen dat mensen met een vermoeden van een haarprobleem te weinig of te laat professionele medische hulp zoeken. Vaak vertellen patiënten ons dat ze na vele omzwervingen en een lange zoektocht uiteindelijk bij de juiste specialist terechtkwamen. Op deze manier verliezen ze heel wat tijd (en haren). Wij zijn daarom verheugd dat het voorbije jaar heel wat media aandacht naar dit probleem ging. We werden uitgenodigd in de studie van Martine Prenen voor het programma Body Talk. Maarten Cox vroeg ons alles over haarverjonging dankzij natuurlijke biostimulatie. Flair Magazine interviewde onder andere Lize Feryn. Ze zegt: ‘Het is een beetje taboe, weinig haar hebben, zeker als vrouw. Pas als je bij jezelf (bijna) kale plekken ontdekt , besef je hoe belangrijk die volle coupe is voor je zelfvertrouwen. Toch wel een beetje confronterend om de ‘voor’ nu zo te zien (en een beetje eng om dat te delen). But hey, we kunnen mekaar maar helpen he. ;) ♡ "

Charlotte De Loose (Fair Magazine) vroeg Dokter Barry Dekeyser uit over de ins en outs van haarverlies bij jonge vrouwen. Een journaliste bij NINA kwam alles te weten over de behandeling met Plaatjes Rijk Plasma (PRP) en nam zelf de proef op de som. Ze ondervond al snel de eerste positieve resultaten.

In de eerste instantie wil ik iedereen met een haarprobleem een hart onder de riem steken. Deze bevraging bij onze eigen patiënten leert ons hoe belangrijk het is om stil te staan bij de belangrijke impact van haarverlies. Bij iedereen, mannen en vrouwen, jong en oud: een haaraandoening laat niemand onberoerd . Of de problemen nu recent zijn of al meerdere jaren aanwezig: ze blijven voor velen een dagelijkse ballast. Laat ons helpen om de last mee te dragen, een luisterend oor te bieden, klaar te staan met raad en daad. We zijn tenslotte goed geplaatst om te adviseren vanuit een jarenlange ervaring en zien de vele positieve resultaten die we samen met onze patiënten bereiken. Nog één advies om af te sluiten: "Wanneer je haardos terug in goede conditie is, wees er dan op voorbereid dat je er consistent zorg voor draagt en ze laat groeien".

Referenties

Barry JB Dekeyser, MD, Non-ablative Er:YAG-laser treatment of female patterned hair loss, The PMFA Journal | APRIL/MAY 2021 | VOL 8 NO 4 |

Gabriela Mercik, Lucas Chia, Grzegorz G. Mercik New possibilities of androgenetic alopecia treatment with the Er:YAG laser Dermatologia Estetyczna Vol. 21/nr 3/2019

Gupta AK et al. Meta-analysis of efficacy of platelet-rich plasma therapy for androgenetic alopecia. J Dermatolog Treat. 2017 Feb;28(1):55-58. doi: 10.1080/09546634.2016.1179712.

Bruce AJ et al. A Randomized, Controlled Pilot Trial Comparing Platelet-Rich Plasma to Topical Minoxidil Foam for Treatment of Androgenic Alopecia in Women. Dermatol Surg 2020 ; Jun;46(6):826-832

Giordano S, et al. A Meta-analysis On Evidence Of Platelet-rich Plasma for Androgenetic Alopecia. Int J Trichology. 2018 Jan-Feb;10(1):1-10. doi: 10.4103/ijt.ijt_74_16.